Rahim ağzı kanserindeki risk faktörlerini sayması gerekildiğinde klasik olarak sayılan birtakım faktörler vardır, ancak nedense bunlar sürekli olarak yazılır ama altları bir türlü doldurulmaz. Örneğin hasta gelir ve “Hocam ben hiç çok eşli değilim, eşim de çok eşli değil; niye böyle oldu?” falan diye sorar ve sormakta da haklıdır. Ancak bunların altlarını doldurmak gerekir. Birinci ve en önemlisi, erken yaşta cinsel ilişki. Biz, evli olsun, olmasın- ne yazık ki Türkiye’de böyle bir yanlış anlaşılma var, evli olduğu zaman sanki fizyoloji değişecekmiş gibi geliyor ama ne yazık ki fizyoloji değişmiyor- biz kadının 18 yaşından önce vaginal seks yapmasını istemiyoruz. Bunun nedeni, HPV virüsünün yerleştiği ve kanserin çıktığı rahim ağzında bulunan geçiş sonu dediğimiz bir yerin olgunlaşmamış olmasıdır. Ve bu dönemde HPV virüsüne çok hassastır. Eldebiri diye bir çalışmacı var. Bu araştırmacının yaptığı bir çalışma var, çok dramatiktir. Eğer bir kadın adet gördükten sonraki bir yıl içerisinde ilişkide bulunur ve HPV kaparsa, bu kadının rahim ağzı kanserinden ölme riski 26 kat artar. Şimdi, genelde bu tip konulardan konuşulduğu zaman bizim toplumumuzda “erken yaşta ilişki olmuyor, öyle bir şey olmuyor” denmektedir. Ama bizim toplumumuzda erken yaşta erken evlilikler olmaktadır. Bakın, TNSA verilerine bakacak olursanız veya Uçan Süpürge Derneği’nin yapmış olduğu çalışmalara bakacak olursanız Türkiye ‘de ergen evlilikleri %20-25 civarındadır. Dolayısıyla bu çok ciddi bir rakamdır. O nedenle de erken yaşta HPV virüsü ve bu virüse bağlı olarak kapılşdığı için bu virüse bağlı olarak rahim ağzı kanseri gelişme riski son derece yüksektir. Biz 18 yaşından önce vaginal ilişkide bulunulsun istemiyoruz. Erken yaşta ilişki gerçekten ciddi bir problemdir. İkincisi çok eşlilik kavramıdır. Şimdi, çok eşlilik kavramı da çok değişkendir. Ne yazık ki HPV için böyle bir rakam yok ama HIV için vardır. Korunmasız dört ilişkide bulunuyorsa, HIV açısından ciddi riskli gruba girer o kişi. Ama mesela kadın açısından bakıldığı zaman, altı aydan daha kısa aralıklarla eş değiştiren bir kadın için çok eşli denebilir. Birtakım tanımlamalar var, kurallar demeyelim. Örneğin başka bir rakam söyleyeyim, eğer bir erkek hayatı boyunca altıdan fazla kadına oral seks yapıyorsa bu kişide ağız ve gırtlak kanseri olma riski sekiz kat artmaktadır. Görüldüğü gibi esasında farklı virüsler, farklı durumlar ve hastalık bölgelerine göre “çok eşlilik” kavramı da değişmektedir.

Üçüncü faktör ise, ko enfeksiyonlardır. Örneğin Herpes virüsünü taşıyor olmak, HPV virüsüyle enfekte olmak açısından ciddi risk yaratmaktadır. Normal şartlarda HPV virüsünü yenebilecekken Herpes virüsünü taşıyor olmak, kişide enfeksiyon riskinin HPV’nin kalıcılığını ve hatta vücuttan atılmamasını üç-dört kat arttırmaktadır.