Erken evre rahim ağzı kanserinde bilinmesi gerekenleri ana olarak iki gruba ayırmak gerekiyor.  Bunlardan bir tanesi hastaya ait özellikler, ikincisi de hastalığa ait özellikler. Hastaya ait özellikle son derece önemli. İlk sorulması gereken soru, kadının doğum yapmak isteyip istemediğidir. Eğer gebe kalmak istiyorsa, erken evre rahim ağzı kanserinde de, örneğin evre 1A1’de, konizasyonla efektif olarak tedavi sağlanır. Daha sonra kadın hatta spontan bile gebe kalabilir. Evre 1A2’de ise olay biraz daha farklıdır. Evre1A2’de tümörün invazyonu 3 ila 5 mm kadardır. Bu kadar invazyon olan bir tümörün lenf nodlarına atlama ihtimali yüksektir. Dolayısıyla hasta iyice değerlendirildikten sonra bizim trakelektomi dediğimiz bir işlem yapılır ve hastanın rahim ağzı çıkartılır, rahim kalır. Daha sonra da tüp bebek yoluyla bu hastalar gerçekten doğum yapabilirler. Olan tek komplikasyon da, yani birkaç komplikasyon vardır, tabi ki düşük riskleri vardır, ancak erken doğum bizim en sık rastladığımız komplikasyondur.

Diğer taraftan bunun dışında eğer hastanın gebe kalma isteği yoksa, ikinci faktör olarak hastaya ait genel durumudur. Şunu net olarak ortaya koymak lazım; esasında erken evre rahim ağzı kanserinde radyoterapiyle cerrahinin sonuçları aynıdır. İkisi de yüz güldürücüdür, hasta bundan kaybedilmez. Ancak hasta eğer obezse, aşırı kiloluysa, çünkü erken evre rahim ağzı kanserinin tedavisinde öncelikle evre1A2, evre 1B- 1 ve 2’de, özellike 1B1’de agresif cerrahiler yaparız, tip 3 radikal histerektomi dediğimiz ameliyatlar yaparız. Oameliyatların komplikasyon riski yüksektir. Dolayısıyla hasta cinsef aktif mi değil mi, obez mi değil mi ve genel durumu nasıl;bunu mutlaka değerlendirmek gerekir.

Bugün, rahim ağzı kanserinin preop değerlendirmesi son derece önemlidir. Bizim “Dünya Kadın Doğumcular Derneği” diyebileceğimiz FIGO, yani bizim çatı derneğimiz, hala rahim ağzı kanserinin evrelemesini klinik evreleme olarak tutmaktadır. Dolayısıyla preop dönemde, hastanın muayenesi, parametrium dediğimiz rahimn iki tarafında uzanan ve rahmi tutan bölgeleri -ki rahim ağzı kanseri buralara yerleşir- muayene etmemiz son derece önemlidir. Daha sonra hastaya mutlaka MR çekilmeli, tümörün büyüklüğü, MR’da volümü saptanmalı, eğer 60 santimetreküpün üzerindeyse hastaya mutlaka radyoterapi seçeneği sunulmalı -ameliyat olmadan radyoterapi seçeneği sunulmalı- ve onun dışında da yukarıda, bir PET CT çekerek paraaortik bölgede veya diğer lenfotik bölgelerde metastaz olup olmadığı net olarak ortaya konmalıdır.